ผึ้ง…เป็นสัตว์พิเศษชนิดหนึ่ง ต่างจากแมลงวันราวฟ้ากับดินซึ่งทุกท่านรู้จักกันดี เพราะบางคนก็เคยกินน้ำหวานที่มีรสอร่อยของเขา หรืออาจเคยกินน้ำผึ้งกันทุกคนผึ้งมีนิสัยสะอาด มักลูบ ๆ คลำ ๆ ไต่ตอมแต่ของที่สะอาดหรือดอกไม้ที่มีกลิ่นหอม ๆ ถ้าสมมติว่าเราจับแมลงวัน กับ แมลงผึ้งมาขังไว้ร่วมกันเพื่อทดสอบดูนิสัยสันดานแล้วลองปล่อยออกไป แมลงวันสันดานมันโสโครก และชอบของโสโครก ปล่อยออกไปมันจะต้องบินไปหลังส้วม ไต่ตอมของเหม็น ๆ แต่แมลงผึ้ง สันดานมันสะอาด มันจะบินขึ้นยอดไม้ ไต่ตอมดอกไม่ที่มีกลิ่นหอม ๆ และตัวผึ้งนั้นมันจะมีลักษณะพิเศษ หรือจะเรียกว่าคุณธรรมในตัวผึ้งก็ไม่ผิดที่เราควรใส่ใจ นำมาคิดและสอนใจได้อย่างดี คือ…

๑. ขยันหากิน
๒. บินไม่สูงนัก
๓. รักความสะอาด
๔. ฉลาดสะสม
๕. นิยมสามัคคี

๑. ตัวผึ้งนั้น…ไม่มีสันดานขี้เกียจ ขยันหากินทุกวัน ถ้าตัวไหนขี้เกียจ ไม่บินออกไปหากิน จะถูกผึ้งตัวอื่นรุมต่อยจนตาย

๒. ตัวผึ้งบินไม่ต่ำนัก และก็ไม่สูงจนเกินไป นำมาคิดเป็นธรรมสอนใจคนได้คือ เกิดเป็นคนนั้น อย่ามักใหญ่ใฝ่สูงจนเกินตัว เกินฐานะ และอย่าเย่อหยิ่งจองหองพองขนยกตนข่มผู้อื่น อวดดี อวดเด่นเกินเพื่อนมนุษย์มากไป พระพุทธพจน์ยังสอนเตือนว่า อตฺตานํ นาติวตฺเตยฺย เกิดมาเป็นคนอย่าลืมตนเย่อหยิ่ง โปรดอย่าลืมว่า ไม้สูงเกินต้น มักจะโค่นเพราะลมบน คนสูงเกินคนมักจะทนอยู่ลำบาก

๓. ตัวผึ้งรักความสะอาด นำมาคิดเป็นธรรมสอนใจคนก็คือ เป็นคนนั้นต้องรักความสงบเรียบร้อย จะยืน จะเดิน จะนั่ง จะนอน จะกิน จะดื่ม ก็ต้องสะอาดเรียบร้อย จะนุ่งห่ม จะบ้วนน้ำลายคลายน้ำมูก จะถ่ายอุจจาระถ่ายปัสสาวะ ก็ต้องสะอาดเรียบร้อย คือเลือกทางควรหรือไม่ควร ตลอดถึงที่หลับที่นอนหมอนมุ้ง ถ้วยโถโอจาน ต้องสะอาดเรียบร้อยทั้งนั้น นี้เป็นธรรมจากตัวผึ้งที่ดีวิเศษนักหนา แต่จะมีสักกี่คนหนอที่นำมาสอนใจตัวเองบ้าง

๔. ตัวผึ้งฉลาดสะสม คือสะสมอาหารและน้ำหวานไว้เลี้ยงตัวมันเองและลูกอ่อนเป็นเวลาแรมปี สะสมไว้มากมายจนเพียงพอ แถมมนุษย์เดินดินกินของไม่เลือก ยังไปปล้นอาหารและน้ำหวานของมันมา มิหนำซ้ำยังฆ่าเจ้าทรัพย์ตายเกลื่อนอย่างน่าอนาถ เราเป็นมนุษย์อย่าให้แพ้ตัวผึ้ง สะสมทรัพย์สินเงินทอง โดยการขยัน ประหยัดมัธยัสถ์รอบคอบ ในการใช้จ่าย หัดกินน้อยใช้น้อยแล้วทรัพย์สินจะได้มีส่วนเกินพอกพูนขึ้น พอกพูนขึ้นจนเหลือใช้เหลือจ่ายไปเอง

๕. ตัวผึ้งนิยมความสามัคคี ผึ้งมันจะอยู่กันเป็นฝูงเป็นหมู่เป็นคณะช่วยกันสร้างบ้านหรือรังอยู่ ช่วยกันเลี้ยงลูกอ่อน ไม่ผิดอะไรไปกับคน ตัวไหนขี้เกียจอยู่เฉยๆ ก็อยู่ในรังเดียวกับหมู่ไม่ได้

ฉะนั้น…เราผู้เป็นมนุษย์ ได้คติธรรมจากตัวผึ้งแล้ว ให้นำมาคิดสอนใจตัวเองบ้าง โดยเฉพาะข้อที่ ๕ สามัคคีรักกัน รักพ่อรักแม่ รักพี่น้องปรองดองสามัคคี รักญาติพี่น้องของตัวรักเพื่อนร่วมบ้านเพื่อนร่วมโรงเรียน รักเพื่อนร่วมครูบาอาจารย์ ตลอดถึงรักเพื่อนร่วมประเทศชาติ รักประเทศชาติบ้านเมืองของตัว รักกันดีกว่าชังกัน ถึงคราวผิดพลาดรู้จักให้อภัยกัน ให้ถือคติที่ว่า “รักก็อย่าไปรักทั้งหมด เหลือไว้เกลียดชังบ้าง เกลียดชังก็อย่าไปเกลียดชังทั้งหมด เหลือไว้รักบ้าง” เพราะคนเรา บางเวลามันก็น่ารัก บางเวลามันก็น่าเกลียดน่าชังเหลือเกิน พยายามแบ่งใจ เตรียมใจไว้รับทั้งสองอย่าง อย่าให้รักทั้งหมด และอย่าให้เกลียดชังทั้งหมด ชีวิตจะรุ่งเรือง สังคมจักได้ร่มเย็นเป็นสุขทุกถ้วนหน้าสืบไป

จาก...พระมหาวิฑูรย์ สิทธิเมธี...วัดชัยภูมิพิทักษ์ (ผาเกิ้ง) อำเภอหนองบัวแดง จังหวัดชัยภูมิ