แด่ครูกวีที่ยิ่งใหญ่

                                                                 ถ้าขอพรใดได้ดังใจคิด              ใคร่ขอมีชีวิตเป็นอิสระ
                                               เพื่อเขียนร้อยกรองแก้วแพรวพจนะ           และแน่ละ…เทิดท่าน "ภู่" เป็นครูกลอน
                                               ด้วยเลื่อมใสในวจีกวีเอก                            เหมือนท่านเสกมนต์สลักทุกอักษร
                                              ไพเราะรสพจน์พิรามหวามอาวรณ์              "ศรีสุนทรโวหาร" ท่านเลิศนัก
                                               สองร้อยปีที่ผ่านแม้นนานแสน                  ยังจำแม่นเก้านิราศประกาศศักดิ์
                                               ซาบซึ้งพระอภัยมณีที่น่ารัก                     นิทานพรักพร้อมเห่เสภาพราว
                                               " อย่างหม่อมฉันอันที่ดีและชั่ว                 ถึงลับตัวแต่ชื่อเขาลือฉาว"
                                               กาลเวลาพิสูจน์ผ่านมานานยาว               คนยังกล่าวถึงท่านภู่อยู่ลั่นลือ
                                               ถ้าแม้ขอพรได้ดังใจคิด                            ใคร่ขอเป็นเช่นศิษย์ด้านหนังสือ
                                               กราบ "ครู" ด้วยใจสมองและสองมือ          จำหลักชื่อท่านภู่ไว้บูชา
    
                                                                               จินตนา   ปิ่นเฉลียว
                                                                     (๒๐๐ ปี ชาตกาล สุนทรภู่  ๒๕๒๙)
                           
      นอกจากกลอนอีนแล้ว  ท่านสุนทรภู่ยังแสดงความสามารถในการแต่ง กลอนอูง อีกด้วย
   
      กลอนอูง

              ๑.  ในนิราศวัดเจ้าฟ้า

                   แต่แรกดูครู่หนึ่งจะถึงที่                   เหมือนถอยหนีห่างเหินเดินไม่ไหว
                   เหมือนเรื่องรักชักชิดสนิทใน             มากลับไกลเกรงกระดากต้องลากจูง
                         พอเย็นจวนด่วนเดินขึ้นเนินโขด   ถึงตาลโดดดินพูนเป็นมูลสูง
                   เที่ยวเลียบชมลมเย็นเห็นนกยูง          เป็นฝูงฝูงฟ้อนหางที่กลางทราย
                               ("นิราศวัดเจ้าฟ้า"  ชีวิตและงานของสุนทรภู่  หน้า ๒๐๙)

              ๒.  ในนิราศพระประธม

                         ยิ่งเสียวเสียวเหลียวผ้ายทั้งซ้ายขวา     ล้วนทุ่งนาเนินไม้ไพรระหง
                    ภูเขาเคียงเรียงรอบเป็นขอบวง                ในแดนดงดูสล้างล้วนยางยูง
                    ที่ทุ่งโถงโรงเรือนดูเหมือนเขียน               เห็นช้างเจียนเท่าหมูด้วยอยู่สูง
                    เข้าต้อนควายหวายผูกจมูกจูง                 เป็นฝูงฝูงไรไรทุกไร่นา
                               ("นิราศพระประธม"  ชีวิตและงานของสุนทรภู่  หน้า ๔๖๖) 

      กลอนแอะ

                  ในนิราศเมืองเพชร ตอนบรรยายภาพหญิงชายช่วยกันเข็นเรือแพให้พ้นโคลนเลน

                         ที่น้อยตัวผัวเมียลงลากฉุด          นางเมียหยุดผัวโกรธเมียโทษผัว
                   ด้วยยากเย็นเข็นฝืดทั้งมืดมัว              พอดึงตัวเต็มเปียดเขาเสียดแซะ
                   ทั้งยุงชุมรุมกัดปัดเปรียะประ               เสียงผัวะผะพึบพับปุบปับแปะ
                   ที่เข็นเคียงเรียงลำขยำแขยะ              มันเกาะแกะกันจริงหญิงกับชาย
                              ("นิราศเมืองเพชร"  ชีวิตและงานของสุนทรภู่  หน้า ๒๔๒)

      กลอนอือ

                   สุนทรภู่แต่ง กลอนอือ ได้ดีไม่แพ้กลอนอื่น ๆ  เช่น ในเรื่องขุนช้างขุนแผน

                         พริกมะเขือเหลืองามอร่ามตา        สาลิกาแก้วกินแล้วบินฮือ
                   เห็นไก่เตี้ยเขี่ยคุ้ยที่ขุยไผ่                 กระโชกไล่ลดเลี้ยวมันเปรียวปรื๋อ
                   พบนกยูงฝูงใหญ่ไล่กระพือ                มันบินหวือโห่ร้องคะนองใจ
                               (ขุนช้างขุนแผนฉบับหอสมุดแห่งชาติ  หน้า ๒๒๔)

                 นอกจากกลอนที่ใช้คำรับส่งสัมผัสยากเหล่านี้แล้ว ยังมีกลอนในลักษณะอื่น ๆ อีกมาก  ถ้ามีโอกาสจะได้นำเสนอต่อไปค่ะ

                                                                  พี.พูนสุข


                          ที่มา :  ชลดา  เรืองรักษ์ลิขิต. ชีวประวัติและผลงานของสุนทรภู่. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์และทำปกเจริญผล, ๒๕๒๙.

                        ขอบคุณ ภาพงาม ๆ และคำกลอนสดุดีจากอินเ ทอร์เน็ตค่ะ