น้อมรำลึก  ๒๒๖ ปี ชาตกาล สุนทรภู่
                                                            ๒๖  มิถุนายน ๒๕๕๕   วันสุนทรภู่

                                                                                      บูชาบิดากลอน
                                                           กาพย์กลอนไทย ธำรง คงคุณค่า       จากศิลา จารึก บันทึกสมัย
                                                สะท้อนรส บทกลอน สะท้อนใจ                  สะท้อนความ เป็นไท ไปนิรันดร์
                                                สะท้อนแก้ว แววกลอน สุนทรภู่                   พระคุณครู ศักดิ์สิทธิ์ คิดสร้างสรรค์
                                                ครูสร้างคำ แปดคำ ให้สำคัญ                       อภิวันท์ บูชา บิดากลอน
                                                สองร้อยปี บรรจบ ครบถ้วนทั่ว                  ถึงลับตัว แต่ชื่อ ลือกระฉ่อน
                                                ทรงศักดิ์ศรี กวีไทย ให้กำจร                      เป็นอาภรณ์ แก่แผ่นดิน ถิ่นไทยเอย

                                                                                 เนาวรัตน์   พงษ์ไพบูลย์
                                                                          (๒๐๐ ปี  ชาตกาล สุนทรภู่  ๒๕๒๙)   
                             
 

            สุนทรภู่ได้รับการยกย่องว่าเป็น "เอตทัคคะในทางกลอนแปดหรือกลอนสุภาพอย่างไม่มีใครเทียบได้ในยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น"
และมีผู้ยกย่องว่า
                ...เป็นนักวิจัย (research) กลอนสุภาพ  เป็นนักค้นคว้าวิธีเขียนกลอนสุภาพให้ไพเราะ  และท่านก็ค้นได้ผล คือ พบวิธี
เขียนกลอนสุภาพว่า ถ้าทำให้กลอนแพรวพรายไปด้วยสัมผัสในอันเป็นสัมผัสสระหรืออักษรแล้วฟังรื่นหูดีกว่ากลอนเก่า ๆ...

        สุนทรภู่ คือ  บรมครูสัมผัสใน ดังคำยกย่องข้างต้น   ผู้เขียนยังชอบลีลากลอนอีกอย่างหนึ่งเป็นพิเศษ  นับเป็นลักษณะเด่น
ของการใช้คำ  คือ การใช้คำง่าย ๆ พื้น ๆ มีบางบทที่ใช้คำที่หาคำอื่นมารับสัมผัสได้ยาก และมีผู้ยกย่องกันมาก ได้แก่ การแต่ง กลอนอีน
กลอนอูง  กลอนแอะ  กลอนอือ ดังปรากฏในวรรณคดีเรื่องต่าง ๆ ดังนี้

       กลอนอีน

                กลอนอีน หมายถึงกลอนที่แต่งโดยใช้คำที่ประสมกับ สระ อี มี น สะกด  เช่น

               ๑.  สุนทรภู่พรรณนาภาพของชีเปลือย

                        ไม่นุ่งผ้าคากรองครองหนังสือ      ประหลาดเหลือโล่งโต้งโม่งโค่งขัน
                        น่าเหียนรากปากมีแต่ขี้ฟัน          กรนสนั่นนอนร้ายเหมือนป่ายปีน
                        ประหลาดใจไยหนอไม่นุ่งผ้า        จะเป็นบ้าไปหรือว่าถือศีล
                        หนวดถึงเข่าเคราถึงนมผมถึงตี น    ฝรั่งจีนแขกไทยก็ใช่ที
                                      (พระอภัยมณีฉบับหอสมุดแห่งชาติ เล่ม ๑ หน้า ๓๕๘)
                                   
               ๒.  กล่าวถึงชาวประมง

                         บ้างถอนหลักชักถ่อหัวร่อร่า              บ้างก็มาบ้างก็ไปทั้งใต้เหนือ
                         บ้างขับร้องซ้องสำเนียงจนเสียงเครือ   ต่างเลี้ยวเรือลงหน้าบ้านท่าจีน
                         เป็นประมงหลงละโมบด้วยโลภลาภ    ไม่กลัวบาปเลยช่างนับแต่ทรัพย์สีน
                         ตลิ่งพังฝั่งชลาล้วนปลาตี น              ตะกายปีนเลนแล่นออกเป็นแปลง
                                      ("นิราศเมืองเพชร" ชีวิตและงานของสุนทรภู่  หน้า ๒๔๐)

               ๓.  ตอนกำเนิดพลายงาม

                         เจ้าพลายงามความกลัวจนตัวสั่น       หยุดขยั้นอยู่ไม่กล้าลงมาได้
                         แล้วนึกว่าย่าตัวกลัวอะไร                โจนลงไปกราบย่าที่ฝ่าตี น
                                 ทองประศรีตีหลังเสียงดังผึง    จะมัดมรึงกูไม่ปรับเอาทรัพย์สีน
                         มาแต่ไหนลูกไทยหรือลูกจีน            เฝ้าลักปีนมะยมห่มหักราน
                                     (ขุนช้างขุนแผนฉบับหอสมุดแห่งชาติ หน้า ๕๒๖)

                 จะเห็นได้ว่า กลอนอีน  ใช้คำอยู่เพียง ๕ คำ จีน ตี น ปีน ศีล สีน  แต่สุนทรภู่ก็สามารถนำไปแต่งให้มีความหมายสอดคล้อง
 กับเนื้อความต่าง ๆ ได้ดี รวมทั้งให้ภาพที่แจ่มแจ้งด้วย     

             กลอนอูง  ไว้ต่อกระทู้หน้านะคะ

                                                      พี.พูนสุข