วิชชุมมาลาฉันท์ 8
จากวิกิพีเดีย

วิชชุมมาลาฉันท์ มีความหมายว่า "ระเบียบแห่งสายฟ้า" ประกอบด้วยครุล้วน จึงใช้บรรยายความอย่างธรรมดา

หนึ่งบทมี 4 บาท บาทละ 8 พยางค์ แบ่งเป็น 2 วรรค วรรคละ 4 พยางค์ ส่งสัมผัสแบบกลอน

ลักษณะครุ-ลหุ เหมือนกันทุกบาท คือ ครุ-ครุ-ครุ-ครุ ครุ-ครุ-ครุ-ครุ

ตัวอย่างคำประพันธ์

แรมทางกลางเถื่อน  ห่างเพื่อนหาผู้
หนึ่งในนึกดู  เห็นใครไป่มี
หลายวันถั่นล่วง  เมืองหลวงธานี
นามเวสาลี  ดุ่มเดาเข้าไป

ผูกไมตรีจิต  เชิงชิดชอบเชื่อง
กับหมู่ชาวเมือง  ฉันอัชฌาสัย
เล่าเรื่องเคืองขุ่น  ว้าวุ่นวายใจ
จำเป็นมาใน  ด้าวต่างแดนตน

— สามัคคีเภทคำฉันท์, ชิต บุรทัต

====

ขอย้ำครับ

๑ ฉันท์นี้ ๘ วรรค เป็น ๑ บท อาจเขียนเป็น ๔ บาท (๔ บรรทัด)
ดังนั้น ควรเขียน ๘ วรรค หรือ ๔ บรรทัดให้ติดกัน

๒ เป็น ครุ ทุกคำ
ดังนั้น ชบา มะลิ จะใช้ไม่ได้

๓ แม้ "สัมผัสแบบกลอน" แต่ไม่เน้นว่า "เสียงท้ายวรรคสอง นิยมเสียงจัตวา"

กลอน ๔ แบบ ๑

* เหวยเหวยอีจันทรา........ขึ้นหน้าเถียงผัว.........
อุบาทว์ชาติชั่ว...............ไสหัวมรึงไป

* นางจันทาเถียงเล่า........พระองค์เจ้าหลงไหล.......
ไล่ตีเมียไย...................พระไม่ปรานี

บทละครครั้งกรุงเก่า เรื่อง สังข์ทอง
(ใส่ * หรือ ใช้เว้นบรรทัด เพื่อให้ทราบว่า "ขึ้นบทใหม่" ครับ)

วิชชุมมาลาฉันท์ ๘

*  แรมทางกลางเถื่อน........ห่างเพื่อนหาผู้........
หนึ่งใดนึกดู....................เห็นใครไป่มี..........
หลายวันถั่นล่วง...............เมืองหลวงธานี........
นามเวสาลี.....................ดุ่มเดาเข้าไป

สามัคคีเภทคำฉันท์, ชิต บุรทัต


สังเกต :-     กลอน ๔ ......................................................... ฉันท์วิชชุมฯ

๑ กลอน๔ มี ๒ บท (๑ บท มี ๔ วรรค) ............................. มี ๑ บท (๑ บท มี ๘ วรรค)
๒ มี ลหุ ได้ (คำที่ใช้สระ เสียงสั้น ไม่มีตัวสะกด : พระ) ..........  ต้องไม่มี ลหุ เลย (คือเป็น ครุ ทั้งหมด)
๓ มีส่ง-รับสัมผัส ระหว่างวรรค ....................................... ไม่บังคับ ส่ง-รับสัมผัส วรรค ๓-๔ และ วรรค ๗-๘ (มีก็ได้)